بیخوابی: عوامل و راهکارها

خبرگزاری آریا -

می توان گفت که هیچ چیز به اندازه کمبود خواب بر ادراک و عملکرد افراد تاثیر نمی گذارد. گرچه اکثر افراد از کمبود خواب های جزئی خود آگاه نیستند، اما این مشکل تاثیر زیادی بر رفتار و مهارت های آنان خواهد گذاشت. از اینرو می توان بیخوابی را مایه ویرانی زندگی افراد دانست.
اگر فکر می کنید که شما هم از بیخوابی یا کم خوابی رنج می برید، بهتر است از اصول اولیه این مشکل آگاه شوید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بیخوابی نوعی اختلال خواب است و با ناتوانی در به خواب رفتن یا در خواب ماندن برای یک مدت معین تعریف می شود. گرچه گزارش های بیماران از مشکلات آنها در رابطه با خواب تقریباً با یکدیگر در ارتباط است، اما باید هرگونه ارتباط ژنتیکی مربوط با این مشکل بررسی شود.
نکته: بین مشکل داشتن در خوابیدن یا خواب ضعیف و بی کیفیت و مشکل بی خوابی بالینی تفاوت وجود دارد. در این مقاله قصد داریم به مورد دوم بپردازیم و عوامل پزشکی و درمان ها و راهکارهای آن را بررسی کنیم.
● عوامل دخیل در بیخوابی
▪ اختلالات احساسی: اختلالات احساسی اگر مورد درمان قرار نگیرد، می تواند تاثیر بسیار نیرومندی بر زندگی بیمار داشته باشد. این اختلالات از طریق تغییر و تبدیل های شیمیایی در بدن توانایی تغییر ادراک، مهارت های کنار آمدن و توانایی فرد برای خوابیدن را دارد. اکثریت افرادی که دچار بیخوابی مداوم هستند، از مشکلات روانی مثل افسردگی، اختلال بیپولار، یا اضطراب نیز رنج می برند. این مشکل ممکن است به خاطر بالا بودن میزان کورتیزول ـ یک هورمون استرس ـ باشد که عامل مهمی در اینگونه مشکلات و اختلالات روانی به شمار می رود و در اکثریت افرادی که از بیخوابی مزمن رنج می برند نیز دیده می شود.
▪ بیماری های پزشکی: بیماری ها و مشکلات پزشکی که بر تنفس، کنترل حرکت یا فعالیت مغز تاثیر می گذارد، نیز ممکن است در بروز بیخوابی دخیل باشد. مشکلاتی مثل پارکینسون، آلزایمر، ADHD، یا بیماری های قلبی نیز می تواد نقش مهمی در توانایی فرد در خوابیدن داشته باشد.
▪ مصرف داروها: داروهایی که حاوی محرک ها باشد نیز ممکن است عاملی برای بروز بیخوابی به حساب آید. داروهای ضد افسردگی هم جزء عوامل احتمالی بیخوابی است. به طور مشابه، سایر محرک ها مثل کافئین نیز می تواند تاثیر شگرفی بر ناتوانی شما در خوابیدن داشته باشد. از اینرو بهتر است از نوشیدن قهوه بعد از یک ساعت از روز خودداری کنید.
▪ افراط: اعتیاد به مواد مخدر عوارض جانبی بسیار زیادی دارد. ناتوانی در خوابیدن میتواند یکی از تاثیرات قابل توجه اما کمتر جدی آن باشد. گرچه استفاده از مشروبات الکلی در حد کنترل شده تاثیری بر توانایی فرد برای خوابیدن نخواهد داشت، اما مصرف دیرهنگام و بیش ازاندازه این مواد می تواند ساختار خواب را کمی بعد از به خواب رفتن شما در هم شکسته و باعث بروز اختلالات دیگری مثل حبس نفس در خواب یا سندرم بی قراری پاها در خواب شود. کوکائین و برخی داروهای مسکن نیز می توانند اختلالات مشابهی در خواب افراد به وجود آورد.
● درمان بیخوابی
▪ رفتار درمانی
از آنجا که بیشتر عوامل دخیل در بیخوابی از ناتوانی شما برای تمدد اعصاب ناشی میشود، رفتار درمانی می تواند اولین روش درمانی برای این مشکل به شمار رود. در این روش درمانی به بیماران آموزش داده می شود که چطور به وضعیت ریلکسیشن و تمدد اعصای دست یابند. اینگونه درمان ها در اکثر بیماران نتایج موثر و ماندگاری از خود نشان داده است.
تمرکز رفتار درمانی شامل موارد زیر است:
▪ کنترل محرک: ایده این متد در یادآوری این حقیقت به بیمار است که تختخواب محل خوابیدن است. و به بیماران گفته می شود که فقط زمانیکه آمادگی خوابیدن دارند به تختخواب خود بروند و اگر بعد از مدت کوتاهی موفق به خوابیدن نشدند از روی آن بلند شوند. هر روز سر ساعت معینی از خواب بیدار شوند و از چرت زدن ها در طول روز اجتناب کنند.
▪ رفتار درمانی شناخت: این متد افکار منفی درمورد خواب را نهی می کند.
ریلکسیشن عضلانی پیشرونده: در این متد به بیماران آموزش داده می شود که چطور بدن و ذهن خود را برای استراحت آماده کنند.
● داروها
درمان های دارویی نیز می توانند بسیار موثر باشند اما هیچگاه مشکل بیخوابی را از ریشه درمان نمی کنند و در تخفیف دادن علائم مشکل کمی کند هستند. داروهای غیر تجویزی زیادی برای بیخوابی وجود دارد اما به خاطر داشته باشید که استفاده طولانی مدت از این داروها ممکن است اعتیاد آور باشد، ازاینرو قبل از شروه استفاده از هر نوع دارو حتماً با پزشک مشورت کنید.
داروهای تجویزی که اساساً برای تقویت خواب ساخته شده اند داروهای مسکن خواب آور نامیده می شوند و گفته می شود که واکنش های آلرژیک جدی در فرد ایجاد می کند. داروهای آنتی هیستامین و مسکن های دیگر موجود در بازار نیز می تواند به برطرف کردن این مشکل کمک کند.
● خواب خوشی داشته باشید
عوامل دیگری نیز می تواند در ایجاد بیخوابی دخیل باشد که در مراحل مختلف زندگی ایجاد می شود. برای مثال بالا رفتن سن و پیری به خاطر بروز برخی تغیرات در هورمون های رشد که به خوابیدن ما کمک می کنند، می تواند یکی از دلایل بیخوابی باشد. به طور کلی افرادی که در برخی مراحل زندگی یا به طور مداوم دچار این مشکل می شوند حتماً باید به دنبال درمان های پزشکی باشند.
برای درمان بیخوابی می توانید از مدیتیشن، ورزش، و تکنیک های ریلکسیشن استفاده کنید تا این علائم در شما کمرنگ تر شود. باید به خود یاد بدهید که چطور ذهن و جسمتان را برای استراحت آماده کنید تا بتوانید خوابی طولانی، باکیفیت و خوش داشته باشید.
منبع:mardoman.net


منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۳۲۵۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محرک‌های درد نقرس را بشناسید

آفتاب‌‌نیوز :

حملات نقرس می‌توانند همراه با درد، تورم، قرمزی و مشکل در حرکت دادن مفصل باشند و معمولا یک تا دو هفته طول می‌کشند. طیف گسترده‌ای از عوامل می‌توانند سبب حمله نقرس شوند: از غذا گرفته تا دارو و کم‌آب شدن بدن.

نقرس نوع رایجی از آرتریت است که می‌تواند هر مفصلی را درگیر کند و اغلب انگشت بزرگ پا درگیر نقرس می‌شود. نقرس اغلب در دوره‌هایی بدون علامت و دوره‌هایی علامت‌دار رخ می‌دهد. وقتی علائم وجود دارند، به آن حمله یا شعله‌ور شدن بیماری می‌گویند. حملات نقرس می‌توانند همراه با درد، تورم، قرمزی و مشکل در حرکت دادن مفصل باشند و معمولا یک تا دو هفته طول می‌کشند. طیف گسترده‌ای از عوامل می‌توانند سبب حمله نقرس شوند: از غذا گرفته تا دارو و کم‌آب شدن بدن.

عوامل متداولی که باعث حمله نقرس می‌شوند

نقرس به دلیل سطح بالای اوریک اسید در بدن ایجاد می‌شود. اوریک اسید زمانی تولید می‌شود که بدن پورین‌ها را تجزیه می‌کند. پورین‌ها مواد شیمیایی هستند که به طور طبیعی در بدن و در بعضی از غذا‌ها وجود دارند. اوریک اسید معمولا تجزیه شده و از طریق ادرار دفع می‌شود. وقتی اوریک اسید به طور مناسب از بدن دفع نمی‌شود، تجمع آن منجر به تشکیل کریستال‌های سوزن مانند در مفاصل می‌شود که برانگیزاننده‌ی علائم نقرس‌اند.

عواملی وجود دارند که می‌توانند سبب یک حمله نقرس شوند و به این دلیل که این عوامل تا حدود بسیار زیادی قابل اجتناب‌اند، لازم است آن‌ها را بشناسید تا بتوانید جلوی نقرس را بگیرید یا درد این بیماری را مدیریت کنید.

افرادی که نقرس دارند، برای کاهش ریسک حمله نقرس باید زیاد آب بنوشند. اگر ورزش می‌کنید یا مدت زمان طولانی در محیط گرم هستید لازم است مقدار بیشتری آب بنوشید

بعضی از انواع گوشت و غذا‌های دریایی

خیلی از غذا‌های پورین‌دار می‌توانند سطح اوریک اسید را در بدن بالا ببرند، و درنتیجه ریسک حمله نقرس را افزایش دهند:. گوشت قرمز مثل گوشت گاو. گوشت اندام‌های داخلی مثل جگر و قلوه. بعضی از غذا‌های دریایی مانند ساردین
البته همه‌ی غذا‌های پورین‌دار لزوما سطح اوریک اسید بدن را بالا نمی‌برند. سبزیجاتی مانند نخودسبز، لوبیا سبز، عدس، مارچوبه، اسفناج و قارچ سرشار از پورین هستند، اما اگر در حد اعتدال مصرف شوند، اثری بر ریسک نقرس ندارند.

غذا‌ها و نوشیدنی‌هایی که فروکتوز بالا دارند

فروکتوز که نوعی قند است، تنها قندی است که اوریک اسید بدن را افزایش می‌دهد. نوشیدنی‌هایی که فروکتوز بالایی دارند، مانند آبمیوه‌ها و نوشابه‌های قنددار می‌توانند اوریک اسید خون را افزایش دهند.
مصرف غذا‌ها با فروکتوز بالا، مثل آبنبات و شیرینی‌جات موجب افزایش ریسک نقرس می‌شوند. اجتناب از این مواد غذایی یا محدودکردن مصرف آن‌ها می‌تواند احتمال نقرس را کاهش دهد.

بالا بودن شاخص توده بدنی

چاقی یا اضافه وزن با بروز اولیه نقرس در بدن مرتبط است. هرچه شاخص توده بدنی بالاتر باشد، سطح اوریک اسید بدن هم بالاتر است. این ارتباط می‌تواند احتمال نقرس را بیشتر کند. پس اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید، کاهش وزن با رژیم غذایی و ورزش منظم می‌تواند راهی برای پایین آوردن اوریک اسید بدنتان باشد تا از نقرس پیشگیری کنید.

دیگر عوامل غیرمنتظره‌ای که باعث حمله نقرس می‌شوند

علاوه بر عواملی که گفتیم می‌توانند منجر به یک حمله نقرس شوند و مربوط به غذا‌ها و نوشیدنی‌ها و سبک زندگی بودند، عوامل دیگری نیز وجود دارند که خوب است با آن‌ها آشنا باشید:

استرس

ارتباط دقیق بین استرس و نقرس هنوز مشخص نبوده و مورد مطالعه است. اما تاکنون تحقیقات نشان داده استرس می‌تواند سطح اوریک اسید خون را بالا ببرد. دانشمندان توصیه می‌کنند افرادی که نقرس دارند باید سعی کنند استرس خود را کاهش دهند.

آسپیرین

آسپیرین با دوز پایین می‌تواند سطح اوریک اسید خون را بالا ببرد و گاهی حتی ریسک نقرس را دوبرابر کند. پژوهشی دریافته که احتمال حمله نقرس بعد از دو روز مصرف آسپیرین با دوز پایین افزایش می‌یابد. ظاهرا هر چه دوز مصرفی آسپیرین پایین‌تر باشد، این ارتباط قوی‌تر می‌شود.

اما از آسپیرین با دوز پایین اغلب برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی استفاده می‌شود؛ بنابراین هرچند ممکن است عاملی برای حمله نقرس باشد، اما اگر آسپیرین را به منظور پیشگیری از سکته قلبی یا مغزی مصرف می‌کنید، توصیه نمی‌کنیم مصرف آن را متوقف کنید یا دوز مصرفی‌تان را تغییر دهید، درعوض می‌توانید به دیگر عوامل نقرس توجه کنید که ممکن است در زندگی‌تان وجود داشته باشند، مثلا مصرف الکل و گوشت قرمز.

دهیدراته شدن بدن

دهیدراسیون یا کم‌آبی بدن می‌تواند منجر به افزایش سطح اوریک اسید بدن شود، زیرا کمتر ادرار می‌کنید و اوریک اسید در بدنتان می‌ماند.
افرادی که نقرس دارند، برای کاهش ریسک حمله نقرس باید زیاد آب بنوشند. اگر ورزش می‌کنید یا مدت زمان طولانی در محیط گرم هستید لازم است مقدار بیشتری آب بنوشید.

تغییرات دما

هوا هم می‌تواند بر نقرس اثر بگذارد. دمای زیاد و رطوبت کم هر یک می‌توانند ریسک یک حمله نقرس را افزایش دهند. خصوصا ترکیبی از هوای گرم و خشک می‌تواند منجر به بروز علائم نقرس شود. رطوبت خیلی زیاد هم می‌تواند احتمال حمله نقرس را بیشتر کند، اما به میزان کمتر.

دلیل قطعی ارتباط هوا با نقرس هنوز کاملا شناخته نشده، اما یکی از تئوری‌ها این است که دهیدراسیون در این ارتباط نقش دارد. افرادی که نقرس دارند در هوای گرم و خشک باید بدن خود را هیدراته نگه دارند تا دچار حملات نقرس مرتبط با هوا نشوند.

در پایان

هرکسی که نقرس دارد لزوما با تمام عوامل محرک ذکرشده در معرض حمله نقرس قرار نمی‌گیرد. برای اینکه مشخص کنید چه عواملی باعث حمله نقرس در شما می‌شوند، باید چیز‌هایی را که مصرف می‌کنید یا فعالیت‌هایی را که انجام می‌دهید یادداشت کنید. با یادداشت کردن این عوامل احتمالا می‌توانید به یک الگوی مشخص برسید.

پزشک هم می‌تواند به شما کمک کند این عوامل را پیدا کنید و بتوانید جلوی حملات بعدی نقرس را بگیرید. در مورد گزینه‌های درمانی با پزشکتان مشورت کنید. درمان نقرس می‌تواند شامل دارو‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن یا دارو‌های تجویزی برای کنترل درد شود.

منبع: خبرگزاری ایسنا